"Düşük akımlı anestezi tekniklerinin riskleri:" sayfasını değiştirmektesiniz

== Düşük akımlı anestezi tekniklerinin riskleri ==
=== Hipoksi ===
Eski [[anestezi]] makinelerinde ince iğne valflerin performansı iyi olmadığı için
akım miktarlarının kesin bir doğrulukla ayarlanamaması, inspire edilen oksijen
konsantrasyonunda beklenmedik değişikliklere ve hipoksiye neden olabilir.
Ulusal ve uluslararası standartların çoğundaki koşullara göre inhalasyon [[anestezi]]
uygulamasında oksijen konsantrasyonunun sürekli izlemi zorunludur. Alt alarm sınırı doğru
ayarlandığında hasta bakımından düşük akımlı anesteziye özgü risk yoktur.

=== Hipoventilasyon ===
Kaçaklar nedeniyle önemli düzeyde kayıp olursa, solutma sistemi
içindeki gaz hacmi eksilir, solutulan dakika hacmi azalır ve solutma yönteminde değişikliğe
yol açar. Bu sebeple [[düşük akımlı anestezi]] uygulanacaksa önce [[anestezi]] makinesi, solutma
sistemi ve ventilatöre yönelik kaçak testi yapılmalıdır. Avrupa ortak standardında kaçağa
bağlı gaz kaybı için izin verilen en yüksek miktar 3kPa (30 cmH2O ) basınçta 150 mlt/ dk
olarak belirlenmiştir.
Taze gaz akımını kompanse etme özelliği olmayan konvansiyonel [[anestezi]]
makinelerinde tidal hacmin taze gaz hacmiyle bağlantılı olması önemli bir kusurdur.
Kaçaklardan olan gaz kaybı, düşük taze akımları kullanıldığında sistem içinde dolaşan gaz
hacmini daha da azaltır; buna bağlı hipoventilasyona ve değişken basınçlı solutmaya yol
açabilir. Havayolu basınçlarının izlenmesi zorunlu olduğundan erken tespit edilebilir.
Bağlantı ayrılma alarmı tepe basınç değerinin 5 mbar altına ayarlanmalıdır, böylece gaz hacmi
eksikliğine bağlı bir hipoventilasyonun ortaya çıkması alarmı başlatacaktır.
Düşük taze gaz akımları ile kullanmak için anestezik gaz rezervuarı bulunan [[anestezi]]
makineleri çok daha uygundur. Rezervuar yeterince dolu olduğu sürece belirtilen sorunlar
ortaya çıkmayacaktır. Kaçağa bağlı gaz kayıplarından kaynaklanan tüm sorunlar [[anestezi]]
makinelerinin uygun şekilde bakımı, hazırlanması ve kullanımı ile en aza indirilebilir.

=== Solutma sistemi içinde karbondioksit birikimi ===
Düşük taze gaz akımlı [[anestezi]] uygulamasında karbondioksitin etkili biçimde temizlenmesi çok önemlidir. Çünkü yüksek akımlı anestezinin tersine, yeniden solutulan hacim büyük olduğu için [[absorban]]ın
tükenmesiyle solutma sistemi içinde CO2 konsantrasyonu önemli derecede yükselir. CO2
izleme olanağı varsa, sodalaym bütünüyle tükenene kadar kullanılmalı ve haftada bir
değiştirilmelidir. CO2 ölçüm olanağı olmayan [[anestezi]] makinelerinde çift kanister ya da tek
büyük kanister kullanılmalıdır. Sodalaym rutin olarak daha kısa aralıklarla, en azından
tükenme başlangıcını gösteren renk değişikliği oldukça değiştirilmelidir.
=== Kazayla havayolu basıncı artışı ===
Gaz rezervuarı olmayan ve körüğün ekspiratuvar
doluşu etkin şekilde desteklenen bazı eski tip [[anestezi]] ventilatörlerinde gaz sızdırmazlığını
arttırabilmek için taze gaz akımı düşürüleceği zaman PEEP uygulaması önerilmiştir.
Tıkanıklık alarmının doğru ayarlanması durumunda ve daha eski ventilatörlerdeki PEEP
ayarının her koşulda en yüksek 15 mbar ile sınırlı olması nedeniyle, hastanın yaşamını tehdit
eden bir sorun olmayacaktır. Barotravmayı önlemek için bir başka güvenlik özelliği de
solutma sistemi içinde ayarlanan pozitif basınç değerine ulaşıldığı zaman otomatik olarak
açılan ve havayolu basıncını sınırlayan APL-valfidir.
=== Kazayla volatil anestezik aşırı dozu ===
Devre-dışı yüksek basınç vaporizatörlerinde, çok yanlış bir ayarlama yapılsa bile [[düşük akımlı anestezi]] sırasında hızla bir aşırı doz durumunun ortaya çıkması gerçekten olanaksızdır. Düşük akımlı anestezide, uzun zaman
sabitesine bağlı olarak solutma sisteminin ajan konsantrasyonu çok yavaş değişir. Kaza ile
yanlış bir doz ayarlanması durumunda volatil ajan konsantrasyonundaki değişiklikler
hastanın dikkatli izlenmesi ile erken fark edilir.
Solutma sistemi içindeki anestezik konsantrasyonunun çok hızlı değişebildiği ve
tehlikeli düzeye ulaşabildiği yüksek taze gaz akımlı [[anestezi]] ile kıyaslandığında, düşük taze
gaz akımlı [[anestezi]] daha güvenlidir. Bu sebeple düşük akımdan yüksek akıma geri
dönüldüğünde vaporizatör ayarı yüksek akıma göre ayarlanmalıdır. Solutma istemi içindeki
anestezik gaz konsantrasyonu sürekli izlenemiyorsa, 1 lt/dk’dan daha düşük akımlarla
[[anestezi]] uygulanmamalıdır. Ortak Avrupa Standardı EN 740 kapsamında inhalasyon
[[anestezi]]ği konsantrasyonunun sürekli izlenmesi zorunludur.
=== Uzun zaman sabitesi ===
Düşük taze gaz akımlı [[anestezi]] sırasında gerektiği zaman gaz bileşiminde hızlı bir değişiklik yapılamadığı için uzun zaman sabitesi özel bir risk taşımaz.
Düşük taze gaz akımı sürdürülürken sistemdeki volatil anestezik konsantrasyonunun hızla
düşürülebilmesi, odun kömürü tozu (charcoal) filtresi bulunan [[anestezi]] makinelerinde
mümkündür.
=== Yabancı gaz birikimi ===
==== Nitrojen ====
Normal vücut ağırlığındaki hastada vücutta depolanmış durumda ve
akciğerlerde bulunan toplam nitrojen miktarı 2,7 litredir. Yüksek taze gaz akımı ile 15-20
dakika süren denitrojenasyon yapılırsa, bu sürede tüm kompartımanlardan yaklaşık 2 litre
hacminde nitrojen atılımı sağlanır. Kalan 0,7 litre daha az kanlanan dokulardan yavaş olarak
salınan miktardır. Solutma sistemi içerisinde arzu edilmeyen nitrojen konsantrasyonuna
ulaşıldığında 2-5 dk yüksek taze gaz akımı ile yıkama yapılarak nitrojen atılımı sağlanabilir.
==== Aseton ====
Serbest yağ asitlerinin oksidatif metabolizması ile oluşur. Açlık, dekompanse
diabetes mellitus ve anti-insulin hormonlarının arttığı durumlarda aseton oluşumu artar.
Sudaki ve yağdaki yüksek çözünürlüğü nedeni ile yüksek akım ile yıkama yapılarak aseton  35
konsantrasyonu düşürülemez. Güvenlik sebebi ile dekompanze diabetes mellitusu olan, kan
aseton düzeyi yüksek olan hastalarda 1 lt/dk’dan daha düşük taze gaz akımı kullanılmaması
önerilir. Yağ asidi metabolizmasını ve aseton oluşumunu azaltmanın fizyolojik yolu, düşük
konsatrasyonda glukoz içeren serumlar vermektir.
Etanol; Etanolün gaz-su çözünürlük katsayısı 1200’dür. Kapalı sistem içinde asetona
benzer olarak birikir. Alkollü bir hastaya acil bir girişim yapılması gerektiğinde, etanolün
ekzalasyon ile atılması kapalı sistem anestezide olanaksızdır. Yeterli yıkama etkisi
sağlayabilmek için taze gaz akımının 1lt/dk altına düşürülmemesi akılcı olur.
==== Karbonmonoksit(CO) ====
Olağan koşullarda oluşan CO hacmi çok küçüktür. Aşırı sigara
içenlerde, hemoliz, anemi, porfiria, özellikle sigara içen verici kaynaklı kan transfüzyonu
durumlarında klinik olarak anlamlı değerlere ulaşabilir. CO’in hemoglobine ilgisi yüksektir.
Yüksek taze gaz akımı ile kısa süreli ve aralıklı yıkamalar yalnızca gaz içeren mesafelerdeki
(akciğerler ve solutma sistemi) CO’i temizleyeceğinden yetersiz kalacaktır. Akım
düşürüldüğünde, parsiyel basınç farkını dengelemek için CO konsantrasyonu en kısa sürede
belli bir düzeye ulaşacaktır. CO oluşumunu [[absorban]]ın yeterince su içermesi önlemektedir.
NaOH ve KOH içermeyen [[absorban]] kullanımı CO oluşum tehlikesini azaltmak için etkili bir
önlemdir. [[Düşük akımlı anestezi]] teknikleri uygulanırken, kazayla CO zehirlenmesi riskinde
tekniğe özgü artış söz konusu değildir. CO oluşumunu engellemek için sürekli düşük taze
gaz akımlarının kullanılması temel önlem niteliğindedir.
Argon; Oksijen yoğunlaştırıcı, molekülsel elekler kullanılarak bir absorbsiyon işlemi ile
oda havasındaki nitrojeni ayırır. Çıkış kısmında, solutmaya uygun nitelik kazanan oksijenden
zenginleştirilmiş gazın en yüksek oksijen oranı yaklaşık % 95 olur ve kalan kısım büyük
ölçüde argon gazından oluşur. Argon gazı birikimi anestezik gaz izlemini etkilemez ve tıbbi
açıdan zararsızdır. Her 90 dk’da bir aralıklı yüksek akımlı kısa süreli yıkama yapılırsa, argon
gazı birikimi engellenebilir.
==== Metan ====
Barsaklarda yıkım işlemleri ile oluşan fizyolojik barsak gazıdır.. Kapalı sistemle
[[anestezi]] sırasında anestezik gaz içinde metan birikebilir. Metan, toksik olmayan yabancı
gazdır ve tek önemi oksijen yada azotprotoksit ile karıştığı zaman patlayıcı olabilmesidir. Bu
düzeyde metan konsantrasyonlarına uzun süreli kapalı sistemle anestezide bile ulaşılamaz.
==== Hidrojen ====
Kapalı sistemle [[anestezi]] sırasında akciğerler yolu ile 0,6 ml/dk hacimde
atılan hidrojen de anestezik gaz içinde birikebilir. Hidrojen konsatrasyonu saatte ortalama 200
ppm yükselir. Ancak oksijen ve azotprotoksit içinde patlama yapabilecek hidrojen
konsantrasyonlarına kapalı sistemlerle uzun süreli anestezide bile ulaşılamaz.  36
==== Haloalkenler ====
Bazı volatil anestezikler, CO2 absorbanları ile kimyasal etkileşime
girerek [[düşük akımlı anestezi]] sırasında solutma sistemi içinde volatil haloalkenleri oluşturur.
Halotanın gaz şeklindeki yıkım ürünü 2-Bromo-2-kloro-1,1-difloroetilen kapalı sistemde 4-5
ppm konsantrasyonlarına ulaşılabilir. Sharp ve ark.,80 kapalı sistemde 250 ppm toksik sınır
olsada kapalı devre halotan uygulamasına yönelik kaygıların olmaması gerektiğini
bildirmişlerdir.
[[Sevofluran]], CO2 absorbanları ile etkileşerek Compound A-E adını alan yıkım ürünlerini
meydana getirir. Compound A, klinik olarak anlamlı konsantrasyonlara ulaşır. Baralaym
kullanımında ve KOH içeren absorbanlarla oluşumu artmaktadır.
<noinclude>

{{an}}

</noinclude>