"Yanıkta lokal yara bakımı" sayfasını değiştirmektesiniz

== YANIKTA LOKAL YARA BAKIMI ==

Öncelikle  hastanın  yatarak  veya  ayaktan  takip  gerekliliği  belirlenmelidir.

Cerrahi  debridman,  eskarotomi,  eskarektomi,  fasiyotomi  gerektiren  yanıklar,  ciddi  sıvı

resüsitasyonu  gerektiren komplike geniş  yanıklar veya  greftleme ihtiyacı  duyacak derin  yanıklara

bu  bölümde  yer  verilmeyecektir.  Bu  anlamda,  sentetik  geçici  kapamalar  dahil  sofistike  tedavi

yaklaşımlarının  uygulanması  da  yanık  konusunda  deneyimli  birimlere  bırakılacaktır.  Aşağıda

aktarılacak  tedavi  yaklaşımları  poliklinik  bazında  takip  edilecek  veya  yanık  odalarına  yatırılarak

takip edilecek hastalar içindir.


Poliklinik bazında hasta yönetimi için dikkat edilmesi gereken ayaktan takip kriterleri:

•  intravenöz sıvı resüsitasyon ihtiyacı ortadan kalkmalı,

•  devam eden bir komplikasyon bulunmamalı,

•  sepsis olmadığı teyit edilmeli,

•  yeterli enteral beslenme sağlanabilmeli,

•  oral ağrı kesiciler ile ağrı kontrolü yeterince sağlanabilmeli.

=== Pansuman-yara temizliği: ===

Yara temizlenmesi ve kalan kiri uzaklaştırmak için yaralar oda sıcaklığında ılık çeşme suyu veya

salin ile yıkanır, nötral pH’lı sıvı sabun dışı antiseptik solüsyonlar ve fırça kullanılmamalıdır.

Küçük  yanıklarda  topikal  antimikrobiyal  madde  içeren  krem  veya  pomadların

kullanılmasına  gerek  yoktur.  Parafin  veya  yağlı  merhemler  (örn.  %0.2  Nitrofurazon  pomad)

emdirilmiş  gazlı  bezlerle  pansuman  uygundur.  Pansuman  malzemeleri  her  hasta  için  ayrı  ve  tek

kullanımlık hazırlanmalıdır.

Enfeksiyon  veya  eskar  varlığında  ve  geniş  yanıklarda  %1  gümüş  sülfadiyazin  kullanılır.

Yara  iyileşmesini  geciktirmesi  nedeniyle,  epitelizasyonun  izlendiği  andan  itibaren  gümüşlü

preparatların kullanımı sonlandırılmalıdır.

==== Birinci derece yanıklarda ====

–  Herhangi bir kapamaya veya yüzeysel antibakteryel ajana ihtiyaç yoktur.

–  Nemlendirici  kremler  veya  merhemler  yeterlidir.  Bu  ajanlar  derinin  kuruması  ve  gerilmesi

nedeniyle olan yangıyı ve ağrı hissini azaltacaktır. Hastaya analjezik verilebilir.

–  Geniş  birinci  derece  yanıklarda,  ağrı  ve  hidrasyon  yönetimi  için  hasta  gereğinde  yatırılarak

tedavi edilebilir.

==== İkinci derece yanıklarda ====

–
===== Yüzeysel yanıklarda: =====

•  Parafin  emdirilmiş  dokumalar  yaraya  yapışmayarak  pansuman  değişiminde  ağrıyı

azaltacaktır.

•  Kozmetik olarak görünür alanlarda poliüretan film tabakalar da kullanılabilir.

•  Bunların temin edilmemesi halinde, parafin veya yağlı merhemler (örn. %0.2 Nitrofurazon

pomad) emdirilmiş gazlı bezlerle pansuman uygundur.

===== Su keseciklerinin (Bül) tedavisi =====
Küçük çaplı ve kontrolsüz patlamayacağı düşünülen su kesecikleri yerinde bırakılabilir. Büyük su keseciklerinin boşaltılması veya uzaklaştırılarak pansuman takibine

alınması gereklidir.

===== Derin yanıklarda: =====

•  Antibiyotikli  kremler  doğrudan  (örn.  gümüş  sülfadiyazin,  mupirosin,  nitrofurazon)  veya

parafin emdirilmiş tüllerin altına uygulanabilir.



Yara  iyileşmesinin  gecikmesi  ve  üç  haftayı  aşması  durumunda  diskolorasyon,  hipertrofik

skarlaşma,  keloid  oluşumu  ve/veya  kontraktür  gelişebileceğinden,  hastaların  yanık

ünite/merkezlerine geciktirilmeden, nakli uygundur.

==== Üçüncü ve dördüncü derece yanıklar ====
•  Eskarın kendiliğinden kalkması alttaki bakterilerin enzimatik ürünleri ile olmaktadır. Steril

tam  kat  yanıkta  eskar  kendiliğinden  ayrılmaz.  Eskarın  kendiliğinden  ayrılması  yaranın

enfekte olduğunun bir belirtisidir.

•  Bu  grup  hastalarda  sıklıkla  cerrahi  uygulanmalar  gerekir,  yatarak  tedavi  edilmek  üzere

yanık ünite/merkezilerine yönlendirilir.

<noinclude>


{{gc}}{{pc}}{{ac}}
</noinclude>