Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonu Tanısı

Tanı

Klinik Bulgular

Hastanın yaşına göre değişir.

• Yenidoğan Dönemi: Ateş ya da hipotermi, emmeme, kilo alamama, huzursuzluk, kusma, ishal, uzamış sarılık, morarma ve sepsis bulguları görülebilir.
• 2 Ay - 2 Yaş: Ateş, iştahsızlık, kusma, ishal, yineleyen olgularda büyüme geriliği ve kötü kokulu idrar görülür.
• 2 Yaş Üstü: Ateş, işerken yanma(dizüri), işeme bozuklukları (sık idrara çıkma, idrara zor yetişme, idrar kaçırma), suprapubik bölgede ağrı, böğür ağrısı ve yineleyen olgularda büyüme geriliği görülür.
• Ergenlik dönemi: İYE daha çok sistit olarak görülür. (Bk. Erişkinlerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Rehberi)

Tam İdrar İncelemesi

İdrarın steril koşullarda toplanması gerekmez. Ancak idrar örneği alındıktan sonra bir saat, olanak varsa 30 dakika içinde incelenmelidir. İdrar çubuğuyla idrarda lökosit esterazı ve nitrit bakılabilir; birinin pozitif olması İYE’yi destekler, ikisinin pozitif olması İYE'yi kuvvetle düşündürür. İdrar ayrıştırıldıktan (santrifüj) sonra mikroskopta büyük büyütmede (x40) her alanda ortalama en az 5 lökosit görülmesi piyüri olarak nitelenir; piyüri(idrarda irin varlığı) İYE göstergesi olarak kabul edilir.

Ek olarak lökosit kümelerinin var olması İYE tanısını destekler.

Geliştirilmiş İdrar İncelemesi

Ayrıştırılmamış (santrifüj edilmemiş) idrarda lökosit sayma camında mm3 te 10 ve üzerinde lökosit varlığı piyüri olarak nitelenir. Ayrıştırılmamış idrarla yapılan yaymanın gram boyamasında yağlı (immersiyon) büyütmede (x100) her 10 alanda en az bir bakteri görülmesi bakteriüri olarak değerlendirilir ve genellikle kültürde 100. 000/ mL ve üzerinde üremeyle uyumludur.

İYE için altın standart, uygun alınmış idrar örneğinde yeterli sayıda bakteri üremesidir:

• Torba İle İdrar Alma: Torba steril olsa bile yanlış pozitif sonuç olasılığı %85’tir. Bu nedenle, torba örneğinin kültüründeki üreme değerlendirmeye alınmamalıdır; ancak, kültürde üreme olmaması İYE’nin olmadığını gösterir.
• Suprapubik aspirasyon ya da steril kateterle alınan idrar: Büyük çocuklarda da orta akım idrarı örnekleri kültür için uygundur.

Uygun koşullarda alınmış orta akım idrarı örneğinde 105 koloni/ml, steril kateter örneğinde104 koloni/ml, suprapubik aspirasyonla alınan örnekte 103 koloni/ml tek tip bakteri üremesi kesin tanı koydurucudur. İdrar kültürü yapılamayan durumlarda, idrarın mikroskopik incelemesinde piyüri ve bakteriürinin birlikte saptanması İYE tanısını kuvvetle düşündürür.

Komplikasyonlar

• Böbrekte nedbe oluşumu
• Hipertansiyon
• Uzun dönemde ve yineleyen İYE sonrası kronik böbrek hastalığı