Epileptik nöbetlerin sınıflandırılması
Epileptik Nöbetlerin Sınıflandırılması
Masland’a göre, çoğunluğun kabul ettiği tek bir sınıflandırmanın yapılması, altta yatan nedenlerin anlaşılması, bilimsel araştırmaların ilerletilmesi ve sonuçların karşılaştırılması konusunda atılacak ilk adımdır.
Epilepsi hastalığı idiopatik, kriptojenik ve semptomatik epilepsiler olarak 3 ana grupta toplanabilir. İdiopatik (primer, genetik) epilepsilerde altta yatan nörolojik hasar veya yapısal beyin lezyonu yoktur ve nöbetin nedeni genetik yatkınlık veya olası biyokimyasal bir bozukluktur.
Kriptojenik epilepsiler (olası epilepsi sendromu); idiopatik epilepsilerin bilinen özelliklerine uymamaları nedeniyle semptomatik gibi görünen fakat mevcut araştırma yöntemleri ile etiyolojik bir sonuca ulaşılamayan durumlar için kullanılır.
Semptomatik epilepsilerde; nöbetlere yol açan yapısal beyin hasarı, nörolojik fonksiyon bozukluğu yada biyokimyasal bir neden vardır.6 Remote semptomatik nöbet tipinde nöbete neden olabilecek altta yatan ve bilinen bir sebep (kafa travması, santral sinir sistemi enfeksiyonu, statik ensefalopati, serebral palsi, mental retardasyon) vardır.11 Epileptik nöbetlerin ilk sınıflandırması Uluslararası Epilepsiyle Savaşım Birliği (ILAE) tarafından 1969 yılında kabul edilmiştir. Bu ilk sınıflandırma, 1981 yılında yeniden düzenlenmiş olup, bazı anlaşmazlıklar olmakla birlikte, günümüzde halen kullanılmaktadır . Bu sınıflandırmada bir öncekinden farklı olarak sadece klinik nöbet tipi, iktal ve interiktal EEG bulguları kriter olarak alınmıştır. Parsiyel nöbetler de bilinç bozulması esasına göre basit ve kompleks olarak ayrılmıştır.
Son yıllarda epilepsiden çok, epileptik sendromları şekillendirecek bir sınıflandırma yapmak için çalışmalar yoğunlaştırılmış ve ILAE, 1989 yılında epileptik sendromları bir arada toplayan uluslararası epilepsi ve epileptik sendrom sınıflamasını ortaya çıkarmıştır . 1989 sendrom sınıflamasındaki epileptik sendrom kavramı 2001 tanı şemasında epileptik nöbet tipine dönüştürülmüştür. ILAE 2001 sınıflamasının ardından bazı araştırmacılar tarafından 2005 yılında 5 boyutlu epilepsi sınıflaması getirilmiştir. Loddenkemper, Luders ve arkadaşları tarafından önerilen 5 eksenli sınıflamada epilepsinin klinik ve etyolojik heterojenitesi göz önünde bulundurularak hasta bazlı bireysel sınıflama önerilmiştir. ILAE sınıflama merkez grubu (ICES, International Classification of Epileptic Seizures) tarafından epilepsiler ve epileptik sendromların sınıflamasında bazı değişiklikler yapılarak 2006’da yeni sınıflama yöntemi ortaya konulmuştur.
Son sınıflama halen doğruluğunun onaylanmasına, yanlışlarının bulunmasına ve geliştirilmeye açık hipotetik bir yapıdır. ILAE 1981 nöbet sınıflaması ve ILAE 1989 epilepsi sendrom sınıflaması kesin ve yaygın kabul gören yeni sınıflamaya kadar geçerliliğini koruyacaktır.
- 1-Parsiyel (Fokal, lokal) Nöbetler
- A. Basit parsiyel nöbetler (BPN)
- 1. Motor semptomlu
- a. Fokal motor
- b. Jacksonian
- c. Versif
- d. Postural
- e. Fonotuvar
- 2. Somotosensoryel veya Özel Duysal Semptomlu
- a. Somatosensoryel
- b. Vizüel
- c. Odituvar
- d. Olfaktör
- e. Gustatör
- f. Vertijinöz
- 3. Otonomik Semptomlu
- 4. Psişik Semptomlu
- a. Disfazik
- b. Dismnezi
- c. Kognitif
- d. Affektif
- e. İllüzyonlar
- f. Yapısal halüsinasyonlar
- 1. Motor semptomlu
- B. Kompleks parsiyel nöbetler (KPN)
- 1. BPN ^ Ardından bilinç kaybı
- a. BPN bulguları şeklinde başlayan
- b. Otomatizmalarla giden
- 2. Başlangıçta bilinç kaybı
- a. Sadece bilinç kaybı olan
- b. Otomatizmalarla giden
- 1. BPN ^ Ardından bilinç kaybı
- C. Parsiyel Nöbet ^ Sekonder Jeneralize Nöbet (SJN)
- 1. BPN şeklinde başlayıp sekonder jeneralize olan
- 2. KPN şeklinde başlayıp sekonder jeneralize (SJ) olan
- 3. BPN ^ KPN ^ SJN
- 2. Jeneralize Nöbetler
- A. Absans Nöbetleri
- 1. Tipik Absans
- A. Sadece bilinç kaybı
- B. Hafif klonik komponentli
- C. Atonik komponentli
- D. Tonik komponentli
- E. Otomatizmalı
- F. Otonomik komponentli
- 2. Atipik Absans
- B. Miyoklonik Nöbetler
- C. Klonik Nöbetler
- D. Tonik Nöbetler
- E. Tonik-klonik Nöbetler
- F. Atonik Nöbetler
- 1. Tipik Absans
- 3. Sınıf’landırılamayan
- 1. Lokalizasyona bağlı (fokal, lokal, parsiyel) epilepsi ve sendromlar
- 1.1 Idiopatik (başlangıç yaşına göre )
- Sentrotemporal dikenli benign çocukluk çağı epilepsisi
- Oksipital paroksizmleri olan çocukluk çağı epilepsileri
- Primer okuma epilepsisi
- 1.2 Semptomatik
- 1.3 Kriptojenik epilepsiler
- Temporal, frontal, parietal, oksipital lob epilepsileri
- 1.1 Idiopatik (başlangıç yaşına göre )
- 2. Jeneralize epilepsiler ve sendromlar
- 2.1 Idiopatik epilepsiler
- Bebeklik dönemi benign miyoklonik epilepsisi
- Çocukluk çağı/Juvenil absans epilepsi
- Uyanıklıkta ortaya çıkan jeneralize tonik-klonik nöbetler
- Özel şekilde ortaya çıkan nöbetler -Diğer idiopatik jeneralize epilepsiler
- 2.2 Kriptojenik veya semptomatik epilepsiler
- West Sendromu (Infantil spazm)
- Lennox-Gastaut Sendromu
- Miyoklonik astatik nöbetlerle karakterize epilepsiler
- Miyoklonik absansla karakterize epilepsiler
- 2.3 Semptomatik epilepsiler
- 2.3.1 Non-spesifik etyolojili
- Erken miyoklonik ensefalopati
- Süpresyon burstleri ile giden erken infantil epileptik ensefalopati
- Diğer semptomatik jeneralize epilepsiler
- 2.3.2 Spesifik nörolojik hastalıklara bağlı epilepsiler
- 2.3.1 Non-spesifik etyolojili
- 2.1 Idiopatik epilepsiler
- 3. Fokal veya jeneralize olduğu belirlenemeyen epilepsi ve sendromlar
- 3.1 Hem jeneralize hem fokal olan nöbetler
- Bebeklik dönemi ciddi miyoklonik epilepsi
- Akkiz epileptik afazi(Landau-Klefner Sendromu)
- Diğer sınıflandırılamayan epilepsiler
- 3.2.Fokal veya jeneralize görünüşün belirgin olmadığı durumlar
- 3.1 Hem jeneralize hem fokal olan nöbetler
- 4. Özel duruma bağlı epilepsiler
- Febril konvülsiyonlar
- Izole nöbetler veya status epileptikus
- Akut toksik veya metabolik nedenlere bağlı nöbetler