NIMV hasta seçimi
NIMV İçin Hasta Seçimi
NIMV için hasta seçimi NIMV başarısı ve kaynakların doğru kullanımı açısından oldukça önemlidir. Klinikte hasta başında klinisyen şu iki noktaya dikkat etmelidir . Birincisi , hastanın ventilatör desteğine ihtiyacı arteryel kan gazlarındaki kötüleşmeye mi bağlı yoksa solunum işinin arttığına bağlı semptom ve bulguların olması mı ?
ikincisi ise hasta NIMV için iyi bir aday mı yoksa entübe edilmesi mi gerekir ? Böylece tanı , yatak başı hastayı değerlendirme , klinisyenin deneyimi ve değerlendirmede algoritmaların kullanılması ile NIMV ‘un doğru bir şekilde uygulanması ve başarısı mümkün olabilmektedir. NIMV başlanmasının zamanlamasıda bir o kadar öenmlidir.
Hasta seçiminde diğer önemli bir noktada solunum yetersizliğine neden olan etyoloji ve bunun geri dönme potansiyelidir . Endikasyon koyulur koyulmaz başlanmalı , gecikme kliniği daha da kötüleştireceği için NIMV başarısını azaltacaktır.
NIMV için hasta seçerken bazı belirleyiciler başarı yada başarısızlığı etkileyebilir.bunlar,
- Genç yaş
- Düşük APACHE II skoru
- Koopere olabilen hastalar
- Ventilatör ile uyumlu olabilen hastalar
- Maske ile hava kaçağının az olması
- Çok ciddi hiperkarbi olmaması (PaCO2 < 92 mmhg )
- Ciddi asidoz olmaması (pH > 7.10 )
- İlk 2 saatte gaz değişiminde , solunum hızında ve kalp hızında azalma olması
Tedaviye ilk 2 saatte yanıt alınması NIMV ‘ un başarılı olduğunun en önemli göstergesidir. Solunum hızının azalması , Ph nın düzelmesi , oksijenasyonun iyileşmesi ve PaCO2 de azalma NIMV ‘ un başarısını değerlendirmede dikkat edilmesi gereken parametrelerdir.
Ancak hastada hipoksemik solunum yetersizliği 1 saatlik NIMV uygulamasına rağmen devam ediyorsa (PaO2/FiO2<146 ) , pnömoni ,ARDS varlığında NIMV ‘ nun başarısızlık riski artar. Bu nedenle hasta başlangıçta saat başı değerlendirilerek iyileşme olup olmadığı değerlendirilmelidir. Aksi takdirde entübasyonda gecikme solunum sıkıntısını arttırarak mortalite ve morbiditeyi arttırır.
NIMV için uygun olmayan hastalar
- Hava yolu problemi olan ve zor entübasyon beklenen hastalar ,
- Yeterince öksüremeyen ve kronik bronşial konjesyonu olan hastalar ,
- Kooperasyonu olmayan hastalar ,
- Kötü beslenen malnutrisyonlu hastalar ve
- Stabil hemodinamisi olmayan hastalar NIMV için uygun değildir .
Hasta seçiminde algoritmalar:
Birinci adım hastanın ventilatör desteğine ihtiyacının belirlenmesi
- Akut solunum sıkıntısının semptom ve bulgularının olması
- Orta derecede yada ciddi dispne
- Solunum hızı >24/dk ,yardımcı solunum kaslarının kullanılması , paradoks solunum
- Gaz değişiminde bozulma
- PaCO2 > 45 mmhg , Ph<7.35
- PaO2/FiO2 <200
İkinci adım NIMV ile riskin artacağı hastaların belirlenmesi
- Solunum durması
- Hipotansif şok , kontrolsüz kardiyak iskemi , aritmi
- Hava yolu kontrolünün olmaması
- Çok fazla sekresyon
- Ajite veya koopere olamayan hasta
- Yüzde travma , yanık , cerrahi girişim veya anatomik bozukluk