"Arter kan gazı yorumlanması" sayfasını değiştirmektesiniz
Gezinti kısmına atla
Arama kısmına atla
Uyarı: Giriş yapmadınız. Herhangi bir değişiklik yapmanız durumunda IP adresiniz herkese görünecektir. Eğer giriş yaparsanız veya bir hesap oluşturursanız, edineceğiniz çeşitli yararların yanı sıra yaptığınız değişiklikler de kullanıcı adınıza atfedilecektir.
Bu düzenleme geri alınabilir. Lütfen yapmak istediğiniz bu olduğunu doğrulamak için aşağıdaki karşılaştırmayı kontrol edin ve ardından düzenlemeyi geri almayı bitirmek için değişiklikleri aşağıda yayımlayın.
Güncel sürüm | Sizin metniniz | ||
9. satır: | 9. satır: | ||
**Kompansasyon olup olmadığı değerlendirilir. | **Kompansasyon olup olmadığı değerlendirilir. | ||
[[ | [[Asit]]-baz bozukluğunun [[Akut|akut]]-kronik, basit veya mikst özelliği belirlenir. | ||
== Oksijenasyon == | == Oksijenasyon == | ||
40. satır: | 40. satır: | ||
| %29 | | %29 | ||
|- | |- | ||
| [[ | | [[Nazal]] 3 l/dk | ||
| %34 | | %34 | ||
|- | |- | ||
| | | Nazal 4 l/dk | ||
| %38 | | %38 | ||
|- | |- | ||
93. satır: | 93. satır: | ||
pH=7.30 iken [H+]=80-30 =50 nmol/L | pH=7.30 iken [H+]=80-30 =50 nmol/L | ||
=== Basit Asit Baz Dengesi bozuklukları === | === Basit Asit Baz Dengesi bozuklukları === | ||
114. satır: | 112. satır: | ||
| 24mEq/L | | 24mEq/L | ||
|- | |- | ||
| Respiratuar Asidoz | |||
| Düşük | | Düşük | ||
| Yüksek | | Yüksek | ||
120. satır: | 118. satır: | ||
| Yüksek | | Yüksek | ||
|- | |- | ||
| Respiratuar Alkaloz | |||
| Yüksek | | Yüksek | ||
| Düşük | | Düşük | ||
126. satır: | 124. satır: | ||
| Düşük | | Düşük | ||
|- | |- | ||
| Metabolik Asidoz | |||
| Düşük | | Düşük | ||
| Yüksek | | Yüksek | ||
132. satır: | 130. satır: | ||
| Düşük | | Düşük | ||
|- | |- | ||
| [[ | | [[Metabolik alkaloz]] | ||
| Yüksek | | Yüksek | ||
| Düşük | | Düşük | ||
141. satır: | 139. satır: | ||
| | ||
==== ''' | ==== '''Solunumsal asidoz''' ==== | ||
pH değerinin 7.35’in altında, PaCO2 değerinin 45 mmHg’nın üzerinde olduğu klinik tablodur. Başlıca mekanizması alveolar hipoventilasyon sonucu CO2 atılımının azalması ve kanda CO2 değerinin yükselmesidir. Solunumsal olayların kompansasyonu metabolik yoldan olur. Bunun için böbrekler devreye girer; H+ iyonu atılır ve HCO3 - iyonu tutulur. Metabolik kompansasyon yavaş gerçekleşir; optimal 2-5 günde oluşur. | pH değerinin 7.35’in altında, PaCO2 değerinin 45 mmHg’nın üzerinde olduğu klinik tablodur. Başlıca mekanizması alveolar hipoventilasyon sonucu CO2 atılımının azalması ve kanda CO2 değerinin yükselmesidir. Solunumsal olayların kompansasyonu metabolik yoldan olur. Bunun için böbrekler devreye girer; H+ iyonu atılır ve HCO3 - iyonu tutulur. Metabolik kompansasyon yavaş gerçekleşir; optimal 2-5 günde oluşur. | ||
==== ''' | ==== '''Metabolik asidoz''' ==== | ||
pH 7.35’in, HCO3 - düzeyi 22 mmol/L’nin altındadır. Kuvvetli bir | pH 7.35’in, HCO3 - düzeyi 22 mmol/L’nin altındadır. Kuvvetli bir asit alımı ve asit yükü artımı veya böbrekler ya da gastrointestinal sistem yolu ile aşırı HCO3 - kaybı nedeniyle ortaya çıkar. En sık asit yükü artışına bağlı oluşur. Kompansasyon öncelikli olarak solunum sistemi aracılığıyla olur. Artan H+ iyon konsantrasyonu solunum merkezini uyararak hiperventilasyon yapar. “Kussmaul solunum” ile CO2 atılımı artar. Solunumsal kompansasyon dakikalar içinde başlar ve 12-24 saatte en üst düzeye ulaşır. Eğer metabolik asidozun birincil nedeni böbrekler değilse, böbrekler de daha sonradan kompansasyona katılır. | ||
==== ''' | ==== '''Solunumsal alkaloz''' ==== | ||
pH değerinin 7.45 üzerinde ve PaCO2 değerinin 35 mmHg’nın altında olduğu tablodur. En sık mekanizma artmış solunum hızı ve/ veya derinliği nedeniyle PaCO2 azalmasıdır. Bu durum pH’yı hızla yükseltir. Asit baz dengesini korumak için böbrekler HCO3 - kaybını artırır. Metabolik kompansasyon 2-5 günde optimal olur. | pH değerinin 7.45 üzerinde ve PaCO2 değerinin 35 mmHg’nın altında olduğu tablodur. En sık mekanizma artmış solunum hızı ve/ veya derinliği nedeniyle PaCO2 azalmasıdır. Bu durum pH’yı hızla yükseltir. Asit baz dengesini korumak için böbrekler HCO3 - kaybını artırır. Metabolik kompansasyon 2-5 günde optimal olur. | ||
155. satır: | 153. satır: | ||
| | ||
==== ''' | ==== '''Metabolik alkaloz''' ==== | ||
pH değeri 7.45’in, HCO3 - düzeyi 26 mmol/L’nin üzerindedir. Sıklıkla kuvvetli asit kaybına, daha az sıklıkla ise baz artışına bağlı olarak meydana gelir. Standart HCO3 - yükselmiştir ve baz fazlalığı vardır. Solunumsal kompansasyon dakikalar içinde başlar ve 12-24 saatte en üst düzeye erişir. Solunum sayısı azaltılarak CO2 yükselir. Eğer metabolik alkaloz uzar ise ve neden böbrek kaynaklı değil ise böbrekler de kompansasyona karışır. Hidrojen iyonunu tutar ve HCO3 - iyonu atar. | pH değeri 7.45’in, HCO3 - düzeyi 26 mmol/L’nin üzerindedir. Sıklıkla kuvvetli asit kaybına, daha az sıklıkla ise baz artışına bağlı olarak meydana gelir. Standart HCO3 - yükselmiştir ve baz fazlalığı vardır. Solunumsal kompansasyon dakikalar içinde başlar ve 12-24 saatte en üst düzeye erişir. Solunum sayısı azaltılarak CO2 yükselir. Eğer metabolik alkaloz uzar ise ve neden böbrek kaynaklı değil ise böbrekler de kompansasyona karışır. Hidrojen iyonunu tutar ve HCO3 - iyonu atar. | ||
168. satır: | 166. satır: | ||
| ''' [[Kompansatuvar|Kompansatuvar]] yanıt değerleri''' | | ''' [[Kompansatuvar|Kompansatuvar]] yanıt değerleri''' | ||
|- | |- | ||
| [[ | | [[Metabolik asidoz]] | ||
| Beklenen PaCO2 = 1.5 x HCO<sub>3</sub><sup>- </sup>+ 8±2 veya HCO3 de 1 mmol/L’lik azalma PaCO2 de 1.0-1.3 mmHg’lik azalma yapar | | Beklenen PaCO2 = 1.5 x HCO<sub>3</sub><sup>- </sup>+ 8±2 veya HCO3 de 1 mmol/L’lik azalma PaCO2 de 1.0-1.3 mmHg’lik azalma yapar | ||
|- | |- | ||
| Metabolik alkaloz | |||
| HCO3 -’daki her 1 mmol/L’lik artış için PaCO2 0.6-0.7 mmHg artar | | HCO3 -’daki her 1 mmol/L’lik artış için PaCO2 0.6-0.7 mmHg artar | ||
|- | |- | ||
| [[ | | [[Solunumsal asidoz]] ([[Akut|akut]]) | ||
| Her 10 mmHg PaCO2 artışı için HCO3 <sup>-</sup> 1 mmol/L artar, pH 0.08 azalır | | Her 10 mmHg PaCO2 artışı için HCO3 <sup>-</sup> 1 mmol/L artar, pH 0.08 azalır | ||
|- | |- | ||
| Solunumsal asidoz (kronik) | |||
| Her 10 mmHg PaCO2 artışı için HCO3 <sup>-</sup> 3-4 mmol/L artar, pH 0.03 azalır | | Her 10 mmHg PaCO2 artışı için HCO3 <sup>-</sup> 3-4 mmol/L artar, pH 0.03 azalır | ||
|- | |- | ||
| [[ | | [[Solunumsal alkaloz]] ([[akut]]) | ||
| Her 10 mmHg PaCO2 azalışı için HCO3<sup>-</sup> 2 mmol/L azalır, pH 0.08 artar | | Her 10 mmHg PaCO2 azalışı için HCO3<sup>-</sup> 2 mmol/L azalır, pH 0.08 artar | ||
|- | |- | ||
| Solunumsal alkaloz (kronik) | |||
| Her 10 mmHg PaCO2 azalışı için HCO3<sup>-</sup> 5 mmol/L azalır, pH 0.03 artar | | Her 10 mmHg PaCO2 azalışı için HCO3<sup>-</sup> 5 mmol/L azalır, pH 0.03 artar | ||
|} | |} | ||
189. satır: | 187. satır: | ||
=== Karışık Asit Baz Bozuklukları === | === Karışık Asit Baz Bozuklukları === | ||
Karışık (mikst) bozukluk iki ya da daha çok primer bozukluğun beraber görülmesidir. Değişik kombinasyonlar sonucu hastanın kan pH’sı belirlenir. Kombinasyonların aynı yönde olması kan pH’sını tehlikeli düzeylere getirebilir. Örneğin, bir hastada hem | Karışık (mikst) bozukluk iki ya da daha çok primer bozukluğun beraber görülmesidir. Değişik kombinasyonlar sonucu hastanın kan pH’sı belirlenir. Kombinasyonların aynı yönde olması kan pH’sını tehlikeli düzeylere getirebilir. Örneğin, bir hastada hem metabolik asidoz, hem de respiratuar asidoz varsa pH belirgin derecede asit tarafa kayar. Buna karşılık bazı karışık bozukluklarda patolojiler pH’yı ters yönlerde etkilemeye çalışır; sonuçta kan pH’sı pek etkilenmez, hatta normal kalabilir. Örneğin, bir hastada hem metabolik asidoz, hem de metabolik alkaloz varsa, kan pH’sı normal düzeylerde kalabilir. Hastadaki asit-baz bozukluğunun basit veya karışık olup olmadığının saptanabilmesi için, beklenen kompansasyon cevaplarını bilmek gereklidir. | ||
Aşağıdaki durumlarla karşılaşıldığında karışık asit-baz bozuklukları düşünülmelidir: | Aşağıdaki durumlarla karşılaşıldığında karışık asit-baz bozuklukları düşünülmelidir: | ||
200. satır: | 198. satır: | ||
=== Anyon Açığı === | === Anyon Açığı === | ||
Metabolik asidozun değerlendirilmesinde ve tedavisinin yönlendirilmesinde “[[ | Metabolik asidozun değerlendirilmesinde ve tedavisinin yönlendirilmesinde “[[anyon]] açığı” kavramı önemli bir yer tutar. Plazmadaki protein, sulfat, fosfat, laktat gibi anyonlar rutinde ölçülmezler. Bu nedenle, (anyonların toplamı ile katyonların toplamı her zaman birbirlerine tamamen eşit olduğu halde) ölçülen katyonlar, ölçülen anyonlardan daha fazladır. Buna anyon açığı (anion gap) denir. | ||
'''Anyon açığı = [Na+] – ([Cl<sup>-</sup> + HCO3<sup>-</sup>])''' | '''Anyon açığı = [Na+] – ([Cl<sup>-</sup> + HCO3<sup>-</sup>])''' |