"Migren Tedavisi" sayfasını değiştirmektesiniz

__NOAUTOLINKS__
Migrenin ilaçla tedavisi profilaktik tedaviyi ve atak tedavisini içerir. Profilaktik tedavi
ile kastedilen, belirli bir süre (sıklıkla 6 ay ya da daha uzun süre) günlük düzenli ilaç
kullanımıyla atakların sıklığını ve şiddetini azaltmaya yönelik tedavidir. Atak tedavisi ile
kastedilen ise, migren atağı sırasında o atağı dindirmeye yönelik tedavidir. Her migrenli
için atak tedavisi düzenlenirken, profilaktik tedavi ise migrenlilerin azınlık bir grubu için
gerekir.

== Atak Tedavisi ==

Atak tedavisinde amaç en kısa zamanda (2 saat) kişinin ağrısını
geçirmektir.İlke olarak kişi ağrının başlayacağını hissettiği anda kişiye en uygun ilaçla
tedaviye başlamaktır. İlaç tedavisi yanısıra atağın daha kısa ve tolere edilebilir olması
için karanlık ve sessiz bir ortamda bulunması ve mümkünse uyuması önerilebilir.
Atak tedavisinde nonspesifik (migrene özel olmayan) ve spesifik (migrene özel)
ilaçlar tek başına veya birlikte kullanılırlar. Basit analjezikler (parasetamol, metamizol),
kombine analjezikler (kafein veya kodein + analjezik kombinasyonları), nonsteroid
antiinflamatuvar (NSAI) ilaçlar nonspesifik ajanlardır. Oysa ergotamin tartarate (kafein
kombinasyonlu) preparatları ve triptanlar migren atak tedavisinde kullanılan spesifik
ilaçlardır.

Hafif şiddette migren ataklarında basit analjezikler başarılı olabilirken orta şiddette
veya şiddetli baş ağrılarında çoklukla yetersiz kalırlar. NSAI ilaçlar, atakları
sonlandırmada veya şiddeti hafifletmede daha etkilidirler. Ayrıca, migren atağı
sırasında bulantının varlığı ve oluşan gastrik staz nedeniyle oral preparatların emilimi
zorlaşacağından, atak tedavisinde,önce antiemetik (metoklopramid 10 mg veya
domperidon 10 mg) alınıp 15-20 dakika sonra etkili dozda (1000 mg asetil salisilik asit
veya 1000 mg naproksen sodyum eşdeğeri veya üzeri dozlar) NSAl ilaç alınması
başarı şansını çok arttırır. NSAl ilaçların kullanımında kısıtlayıcı faktör gastrointestinal
yan etkilerdir. Gastrik yakınmaları olan olgularda gastrointestinal yan etkili olmayan
ilaçlar tercih edilmelidir. Nonselektif NSAI ilaçlar görece ucuz oluşları ve hafif/orta
şiddette ağrılarda çoğunlukla etkili olmaları nedeniyle uygun seçeneklerdir. Bununla
birlikte, gastrointestinal yan etkiler ve sık gelen ataklarda sık kullanıldıklarında ilaç kötü
kullanımı baş ağrılarına yol açmaları kullanımlarını kısıtlayıcı nedenlerdir.

NSAI ilaçlara yanıtsız ataklarda triptan grubu ilaçlar uygun seçeneklerdir. Triptanlar
selektif 5-HT 1B agonistlerdir. Ergotamin tartrate ise nonselektif (5-HT1 ve 5-HT2
agonisti) serotonin agonistidir. Ergotamin tartrate, 1 mg dozda oral kullanıldığında NSAl
ilaçlardan daha yüksek başarı oranları sağlar. Bununla birlikte, gerek karotis dalları, ve
periferik damarlarda vazokonstriktif yan etkileri, gerekse bulantı, irritabilite gibi yan
etkileri, ayrıca ilaç kötü kullanımı baş ağrılarına en fazla neden olan ilaç grubu olmaları
nedeniyle atak tedavisinde kullanımları, hastaların bu grup ilaçlarla tanıştırılmaları
sakıncalıdır. Triptanlar ise selektif agonistik etkileri nedeniyle daha az yan etki ve daha
yüksek etkinliğe sahiptirler. Ülkemizde bulunan triptan grubu ilaçlardan sumatriptan
,eletriptan ve zolmitriptan kısa etkili (2 saat dolayında yarı ömür), naratriptan uzun
etkilidir (6-8 saat yarı ömür). Tüm triptanlarda göğüste sıkışma hissi, bulantı, tansiyon
düşüklüğü hissi gibi yan etkiler görülebilir. Miyokard infaktüsü geçirmiş olanlarda,
kontrol edilemeyen hipertansiyonu olanlarda, 65 yaş üstü kişilerde, çocuklarda ve
hamilelerde, hemiplejik, baziler, oftalmoplejik migren gibi auradaki nörolojik kusurun
ciddi olduğu migren tiplerinde veya uzamış auralı migren ataklarında triptanlar
kullanılmamalıdırlar. Naratriptan içlerinde en az yan etkiye fakat diğer triptanlara göre
daha az antimigren etkinliğe sahip ilaçtır. Triptanların kana geçişleri NSAI ilaçlara göre
daha hızlı ve daha fazla olduğundan, antiemetik kullanmadan da verilebilirler. Bununla
birlikte, başarısız kalma durumunda, diğer ataklarda antiemetik verilmesinden 15-20
dakika sonra kullanımları başarı şansını arttırabilir. Triptanlar migren atağının başında
ilk ilaç olarak verilebilecekleri gibi, "kurtarıcı ilaç" olarak, NSAI ilaca ilk 1-2 saatte yanıt
alınamadığında ek ilaç şeklinde kullanabilirler.

Steroidler, parenteral [[Metoklopramid]] ve [[Klorpromazin]], önce kullanılmış ilaçlara
yanıtsız durumlarda baş vurulabilecek etkili ilaçlardandır. Opiatlara atak tedavisinde
baş vurulması, hastayı bu grup ilaçlarla tanıştırmamak adına önerilmez.

== Profilaktik (Önleyici) Tedavi ==

Sık tekrarlayan atakları,uzun süren şiddetli veya tedaviye dirençli atakları olanlarda koruyucu tedavi planlanmalıdır.Migrenli olguların
%10'dan biraz fazlasının ortalama ayda 4 veya daha sık atağı olur. Profilaktik tedavi
hasta özelinde karar verilmesi gereken, her hastaya aynı şablonun uygulanamayacağı
bir tedavi şekli olmakla birlikte, genel bir yaklaşım olarak ayda 2 veya daha seyrek
migren atağı çekenlere yalnızca atak tedavisi önerilmektedir. Ayda 2-4 arası sıklıkta
migren atakları olan hastalara, atak uzunluğu, tedaviye yanıtsızlık gibi diğer faktörler
göz önünde tutularak profilaktik tedavi önerilir veya önerilmez. Ayda ortalama 4'den
daha sık atak sayısı olan olgular ise genellikle profilaktik tedavi adayıdır.

Profilaktik tedavide amaç, 6-8 hafta sonrasında sıklık ve/veya şiddet üzerinde %50
veya üzerinde bir yarar sağlamaktır. Eğer bu amaca ulaşılmışsa, ilaç kontrollü olarak
kesilebilir. Doz azaltımına gidildiğinde ağrı ataklarının tekrar sıklaşma eğilimi
göstermesi durumunda etkin dozda tedaviyi bir süre daha sürdürmek gerekir. Eğer
yeterli yarar sağlanmadıysa doz yükseltme veya ek ya da başka ilaç seçimi
düşünülmelidir.

Profilaktik tedavide kullanılan ilaçların pek azı migren için spesifiktir. Antihipertansif
ilaç grubu olan beta bloker ilaçlar içinde migren profilaksisinde en etkili olduğu bilineni
propranolol olup 40 mg/gün veya üzeri dozlar etkilidir. [[Metoprolol]] ise migren
profilaksisinde [[Propranolol]]e yakın etkinlikte olup daha selektif ve ülkemizde uzun etkili
preparatı da bulunan bir ilaçtır. 50-100 mg/gün, günde tek doz uygulaması etkilidir.
Bronşial astma her ikisi için de kontraendikasyonu oluşturur. Bu grup ilaçlar
depresyona neden olabileceği için depresif semptomlara sahip olgularda antidepresan
tedaviyle birlikte verilmeli veya başka bir profilaktik ilaç seçilmelidir.

Ülkemizde bulunan [[Trisiklik Antidepresanlar]] içinde antimigren etkinliği en yüksek
olanı amitriptilin olup, antimigren etkinliği antidepresan etkinlik için genellikle gereken 2-
3 haftadan çok daha erken (ilk haftada) ortaya çıkar. İlacın kana geçişinde bireysel
farklılıkların çok fazla oluşu, aynı dozların toleransının hastadan hastaya çok değişken
oluşu sonucunu doğurur. Sedasyon yapıcı etkileri, günlük kullanımını en çok kısıtlayan
yan etkileridir. Antimigren kullanımda antidepresan dozların daha düşük dozları çoğu
kez yeterli olabilir (25 mg/gün gibi). Yeterli yanıt alınamadığında ise 100 mg/gün
dozlara dek çıkılmalıdır. Yaşlı hastalarda 10 mg/gün dozlarla başlanması, gerektiğinde
doz arttırımı önerilir. Özellikle migren yanısıra (komorbit) depresyon durumunda
[[amitriptilin]], seçenek olarak öne çıkar.

[[Valproik asit]] veya sodyum valproat, uzun etkili preparat olarak migren profilaksisinde
günde tek doz 500-1000 mg/gün dozlarda yine çok etkin bir profilaktik ilaç
seçeneğidir. Antikonvülzan bir ilaç olup, iştah artışı ve saç dökülmesi, kullanımını
kısıtlayabileceğinden hasta bu yönde bilgilendirilmelidir.Yine antiepileptik olan
[[topiramat]] migren profilaksisinde yeni bir seçenek olarak ortaya çıkmıştır.100-
200mg/gün dozlarda etkili olmaktadır.Mental durgunluk,konsantrasyon güçlüğü gibi
ciddi sayılacak istenmeyen etkileri yanısıra,bulantı ve değişik parestetik yan etkileri
kullanımını sınırlamakla birlikte,günümüz migren profilaksisinde ilk sıralara
tırmanmaktadır.

[[Verapamil]] ve [[flunarizin]] [[Kalsiyum Kanal Blokerleri|kalsiyum kanal blokeri]] ilaçlar olup verapamil antihipertansif
amaçla kullanılmaktadır. Hipertansif olan ve astma ya da periferik damar
hastalığı nedeniyle beta bloker kullanamayan migren hastalarında iyi bir antimigren
seçenektir. Flunarizin, ana endikasyonu migren olan bir ilaç olup verapamil benzeri
etkinliğe sahiptir, iştah açıcı özelliği ve bazen ekstrapiramidal semptomlar ortaya
çıkarma potansiyeli ciddi dezavantajıdır.

[[Selektif serotonin geri alım inhibitörleri]] (SSRI)(sertralin,parokseti,sitalopram...) ve
[[selektif norepinefrin geri alım inhibitörleri]] (SNRI) (venlafaksin) amitriptilinden daha zayıf
antimigren özellikte ilaçlardır. Bununla birlikte, daha fazla tolere edilebilir yan etkileri
nedeniyle [[amiptriptilin]] kullanımına seçenek olabilirler. Antimigren kullanımda bu
gruptan ilaç seçimi, yan etkilerinin hastanın özellikleri ve beklentileriyle uyuşmasına
göre yapılabilir.

[[Pizotifen]], ana kullanım alanı antimigren tedavi olan bir profilaktik ilaç olup 1.5
mg/gün kullanımı migren profilaksisinde etkilidir. Etkinlik olarak çok potent bir ilaç
değildir. İştah artışı önemli yan etkisidir.



[[Kategori:Migren]]