"Kanser hastalarında bulantı ve kusma" sayfasını değiştirmektesiniz


== Kanser hastalarında bulantı ve kusma ==

İlaçlara bağlı gelişen bulantı ve kusmanın en önemli olduğu ilaç grubu, kanser tedavisinde kullanılan kemoterapötik ajanlardır. Özellikle sisplatin, dakarbazin, daktinomisin, karmustin, mekloretamin, siklofosfamid 2 (>1.500 mg/m ) ve streptozotosin kullanımı sonrasında&nbsp;%90 oranında emezis meydana gelmektedir.<ref name="St">Stephenson J, Davies A. An assessment of etiologybased guidelines for the management of nausea and
vomiting in patients with advanced cancer. Support Care Cancer. 2006;14:348–353.</ref>Etkili profilaktik antiemetik tedaviyle bu oran&nbsp;%30’a inebilmektedir. Bulantı ve kusma, iyi bir şekilde kontrol edilmezse tedavi sürecini ciddi derecede etkiler ve bazı komplikasyonlara yol açabilir. Antineoplastik ilaçlarla ilişkili bulantı kusma, intestinal mukoza ve beyin sapındaki serotonin konsantrasyonunda artışla ilişkilidir,&nbsp;&nbsp;&nbsp;diğer emetik bileşikler de, bu reseptörlerin bir veya birkaçını etkileyerek kusmayı tetiklerler. &nbsp;Emetojen reseptörler etkili antiemetikler&nbsp;tarafından antagonize veya bloke edilebilir.&nbsp;<ref name="Di" />. Kemoterapi uygulamasını takiben ilk 24 saatte meydana gelen emezisler [[akut]], 24 saatten sonra meydana gelenler ise gecikmiş tip bulantı kusma olarak adlandırılır. &nbsp;Kemoterapötiklerle akut emezisin tedavisinde santral ve periferik 5HT3 antagonizması kullanılır. Gecikmiş bulantı kusmada ise tek mekanizma serotonin reseptörleri olmadığından mekanizması daha az anlaşılabilmiştir.<ref name="Si">Simpson K, Spencer CM, McClellan KJ. Tropisetron:an update of its use in the prevention of chemotherapyinduced nausea and vomiting. Drugs. 2000;59(6):1297-315</ref>

=== Kanser Hastalarında Bulantı ve/veya Kusma Nedenleri ===

*Parsiyel veya tam barsak obstrüksiyonları 
*[[Vestibüler]] [[Disfonksiyon|disfonksiyon]] 
*Beyin metastazı, meninks irritasyonu 
*[[Elektrolit|Elektrolit]] imbalansı (hiperkalsemi, hiponatremi, hiperglisemi) 
*Üremi 
*Opiatlar gibi aynı anda alınan diğer ilaçlar 
*Gastroparezi:&nbsp;tümörün kendisine veya kemoterapiye bağlı (örn. vinkristin) veya diğer nedenlere bağlı (örn. diabetes mellitus)&nbsp; 
*Psikofizyolojik faktörler ([[anksiyete]], beklenti bulantı-kusması) 
*Enfeksiyonlar 
*Mukozal irritasyon 

&nbsp;

=== Kemoterapiye Bağlı Bulantı ve/veya Kusma Komplikasyonları ===

*Dehidratasyon 
*[[Elektrolit_dengesizliği|Elektrolit dengesizliği]] 
*Beslenme bozukluğu 
*Özofagus rüptürü 
*Aspirasyon pnömonisi 
*Kemoterapi uyumsuzluğu 
*Yaşam kalitesi bozukluğu 
*Sağkalımın etkilenmesi 

=== Kemoterapiye Bağlı Bulantı ve/veya Kusma Tedavisi ===

Kemoterapinin neden olduğu bulantı kusmanın önlenmesi ve tedavisinde kullanılan farmakolojik ajanlar etki mekanizmalarına göre 4 sınıfta yer alırlar. Kortikosteroidler, dopamin antagonistleri, serotonin antagonistleri, nörokinin-1 reseptör antagonistleri bu gruptandır. Serotonin antagonistleri özellikle akut emezis tedavisinde etkilidir. Yüksek kusma riski olan hastalar, kemoterapinin uygulandığı günde antiemetik rejimlerden üçlü kombinasyon tedavisi almalıdır. ( SSRI + deksametazon + NK-1 reseptör inhibitörü). Ilımlı emetik riskte olan hastalar ise birinci günde SSRI ve deksametazon kombinasyonu almalıdır. Hasta ılımlı emetik riskte fakat antrasiklin ve siklofosfamid kombinasyonu alan bir hasta ise yüksek emetik riskli gruptaki kombinasyon tedavisi tercih edilir. Sadece deksametazon kullanımı ise düşük emetik riskli grupların profilaksisinde kullanılır.&nbsp; &nbsp;<ref name="Di">Dipiro JT, Talbert RL, Yee GC, et al. PharmacotherapyA
pathophysiologic approach. Dipiro CV. Nausea and
vomiting. New York:The McGraw-Hill Companies
Inc;2008; 607-16</ref>

==== '''İntravenöz Antineoplastik Ajanların Emetojenik Potansiyeli''' ====

===== Yüksek emetik risk (>&nbsp;%90 emezis sıklığı) =====

*Antrasiklin-siklofosfamid kombinasyonu (doxorubisin, epirubisin, siklofosfamid) 
*Carmustine> 250 mg/m2 
*Cisplatin ≥50 mg/m2 
*Cyclophosphamide > 1500 mg/m2 
*Dacarbazine 
*Mechloretamine 
*Streptozocin 

===== Orta emetik risk (%30-90 emezis sıklığı) =====

*Aldesleukin >12-15 milyon IU/m2 
*Altretamine Amifostine>300 mg/m2 
*Arsenic trioxide 
*Azacitidine 
*Bendamustine 
*Busulfan 
*Carboplatin 
*Carmustine ≤ 250 mg/m2 
*Cisplatin< 50 mg/m2 
*Cloforabine 
*Cyclophosphamide ≤ 1500 mg/m2 
*Cytarabine > 200 mg/m2 
*Dactinomycin 
*Daunorubicin 
*Doxorubicin 
*Epirubicin 
*İdarubicin 
*Ifosfamide 
*Interferon alfa≥10 milyon IU/m2 
*Irinotecan Melphalan Methotrexate 250->1000 mg/m2 
*Oxaliplatin 
*Temozolomide 

===== Düşük emetik risk (%10-30 emezis sıklığı) =====

*Amifostine ≤300 mg 
*Aldesleukin ≤12 milyon IU /m2 
*Cytarabine (low doz) 100-200 mg/m2 
*Docetaxel Doxorubicin (liposomal) 
*Etoposide 
*5-Fluorouracil 
*Floxuridine 
*Gemcitabine 
*Mitomycin 
*Mitoxantrone 
*Paclitaxel 
*Paclitaxel-albumin 
*Pemetrexed 
*Pentostatin 
*Romidepsin 
*Topotecan 
*Ixabepilone 
*Interferon alfa >5&nbsp;<10 milyon IU /m2 
*Methotrexate > 50 mg/m2&nbsp;<250 mg/m2 

===== Minimal emetik risk (%10< emezis sıklığı) =====

*Alemtuzumab 
*Asparaginase 
*Bevacizumab 
*Bleomycin 
*Bortezomib 
*Cetuximab 
*Cladribine 
*Cytarabine < 100 mg/m2 
*Decitabine 
*Denileukin diftitox 
*Dexrazoxane 
*Fludarabine 
*Gemtuzumab ozogamicin 
*Interferon alpha ≤5 milyon IU/m2 
*Methotrexate ≤ 50 mg/m2 
*Nelarabine 
*Panitumumab 
*Pegaspargase 
*Rituximab 
*Temsirolimus 
*Trastuzumab 
*Valrubicin 
*Vinblastine 
*Vincristine 
*Vinorelbine 

&nbsp;

==== '''Oral Antineoplastik Ajanların Emetojenik Potansiyeli''' ====

===== Antiemetik profilaksi önerilenler: =====

*Altretamine 
*Busulfan (≥ 4 mg/gün) 
*Cylophosphamide (≥100 mg/m2/gün) 
*Estramustine 
*Etoposide 
*Lomustine (tek gün) 
*Procarbazine 
*Temozolomide (> 75 mg/m2 /gün) 

&nbsp;

<references />