Karbonmonoksit zehirlenmesi tedavi
Tedavi[düzenle | kaynağı değiştir]
Tüm ciddi olgularda ve zehirlenme şüphesi olan hastalarda Acil Servis'e geldiği andan itibaren ABC (havayolu, solunum, dolaşım) kontrolü yapılır. Hastalara hemen maske yardımıyla (reservuarlı nonbreathing maske) verilen %100 oksijen ile normobarik oksijen (NBO) tedavisi başlanmalıdır. Solunum desteğine gereksinimi olan hastalara ise spontan solunum sağlanıncaya ya da endotrakeal entübasyon yapılana kadar bag-valve-maske yardımı ile %100 oksijen verilmelidir.
Acil Servis'e gelen olgular klinik değerlendirme ardından tedaviye başlanmalıdır. Hafif bulguları olan hastalar (bulantı, baş ağrısı, güçsüzlük, grip benzeri halsizlik) 4 saat süreyle %100 NBO verilerek takip edilmelidir.
Bilinç kaybı, amnezi, myokardial iskemi bulguları olan olgulara hiperbarik oksijen (HBO) tedavisi başlanmalıdır. Hiperbarik oksijen tedavisi ile bu hastalarda dramatik iyileşme ve semptomlarda düzelme görülse de HBO ile NBO tedavisi arasında kısa ve uzun dönem yarar açısından ve birbirlerine üstünlüklerinin olup olmadığı konusunda tartışma sürmektedir. HBO tedavisine alınacak olan bekleme süresinde %100 NBO tedavisine devam etmelidir. CO zehirlenmesi için HBO tedavisi planlanırken kanda karboksihemoglobin (HbCO) seviyesinin önemli olduğu düşünüldü. Ancak yapılan çalışmalar sonucunda klinik semptomlar, mortalite ve morbidite ile kan karboksihemoglobin seviyeleri arasında korelasyon saptanmadı. Bu nedenle klinik takip, HBO tedavisinin planlanması ve tedavinin takibi konusunda HbCO seviyelerinin önemli bir gösterge olmadığı düşünülmektedir.
| Hafif CO Zehirlenmesi | Ciddi CO Zehirlenmesi |
|---|---|
|
Güçsüzlük Bulantı Halsizlik Baş ağrısı |
Bilinç kaybı Konfüzyon Fokal nörolojik değişiklikler Myokard iskemisi |
|
% 100 NBO, 4 Saat sonra yeniden değerlendir; Semptomlar devam ederse, HBO düşün ! |
HBO, 90 dakikalık Seans sonrasında yeniden değerlendir; Semptomlar devam ederse, 3-6 saat içinde HBO tekrarla ! |
CO zehirlenmesinde HBO ile standart tedavide %100 oksijen, 90 dakika süreyle verilir. Orta derecede
semptomları olan olgular birinci tedaviden yarar görebilirler. Ancak semptomların gerilemediği hastalarda ikinci ve
üçüncü seanslar planlanabilir. HBO tedavisinin, vücuttan CO 'i elimine etme yanında oksijenin dokulara dağılması
ve hemoglobinden CO 'i uzaklaştırma konularında da faydası vardır. HBO tedavisi sırasında oksijene bağlı nöbet
(1000 olguda bir), kulak ve sinus barotravması, pulmoner barotravma, vasküler gaz embolisi görülebilir. Hamilelik,
HBO tedavisi için kontrendike değildir. HBO için kesin kontrendike olan olay tedavi edilmemiş pnömotorakstır.
Hafif semptomları olan hastalar %100 NBO ile tedaviden sonra evine gönderilebilir. Ancak benzer yakınmaları
tekrarlarsa yeniden başvurmaları söylenmelidir. Bu olgular 24-48 saat sonra yeniden değerlendirilmelidir. Hafif
semptomları olan ve NBO tedavisinden yanıt almayan hastalara bir seans HBO tedavisi uygulanır. Yakınmaları
devam eden bu olgularda ileri nörolojik değerlendirme gerekebilir.
Bilinç kaybı, amnezi olan, nöbet geçiren olgular, HBO tedavisinden yanıt alsalar ve yakınmaları gerilese bile yatırılmalıdır. Hamile olan bu olgular için de fetal monitorizasyon için yatış planlanmalıdır. CO zehirlenmesi olan ve tedavi ile iyileşen olgularda 2 ile 30 gün içinde benzer yakınmalar olabilir. Bu hastaların, taburcu edilirken bu konuda uyarılmaları çok önemlidir.